Dojrzałość termiczna materii organicznej zawartej w łupkach starszego paleozoiku (głównie sylur) na obszarze kratonu wschodnioeuropejskiego zmienia się w bardzo szerokich granicach, reprezentując pełen zakres możliwości generowania węglowodorów.
Najsłabiej przeobrażone osady łupkowe występują we wschodniej części syneklizy perybałtyckiej (północno-wschodnia Polska). Zawierają one materiał organiczny w fazie niedojrzałej oraz we wczesnym stadium generowania ciekłych węglowodorów. Dojrzałość termiczna osadów starszego paleozoiku wyraźnie wzrasta w kierunku brzeżnej strefy kratonu wschodnioeuropejskiego, osiągając w partiach stropowych syluru północno-zachodniej części tej strefy główną i późną fazę generowania ropy naftowej.
W centralnej i południowo-wschodniej brzeżnej strefie kratonu stropowe utwory syluru osiągają główną fazę generowania gazów. Dojrzałość termiczna analizowanych łupków wzrasta również wraz z głębokością pogrążenia. Spągowe warstwy syluru na obszarze brzeżnej części kratonu w północno-zachodniej Polsce oraz najniższe nawiercone poziomy syluru centralnej i południowo-wschodniej części brzeżnej strefy kratonu zawierają materię organiczną w głównej fazie generowania gazów, osiągając lokalnie fazę przejrzałą.
Należy zaznaczyć, że w analizowanych strefach północno-zachodniej i południowo-wschodniej Polski obserwuje się lokalne, dodatnie anomalie termiczne, które mogły doprowadzić do uruchomienia procesów generacji węglowodorów.
autorzy: Izabella Grotek, Marcin Janas
