Gaz ziemny jest jednym z podstawowych surowców energetycznych w Polsce. Posiadamy konwencjonalne złoża tego gazu, jednak nie są one wystarczające w stosunku do naszego zapotrzebowania. Jak każdy kraj pragniemy być samodzielni w pozyskiwaniu surowców energetycznych. W tym celu poszukujemy innych, niekonwencjonalnych źródeł gazu i ropy, w tym także w czarnych łupkach znajdujących się głęboko pod ziemią w pasie przebiegającym przez północną, centralną i południowo-wschodnią Polskę.
Wydobycie gazu ziemnego ze skał łupkowych wymaga zaawansowanych technologii (zakładka Technologie) i gruntownej wiedzy o samym gazie oraz skałach, w których sie znajduje. Zadaniem geologów jest poznanie i przedstawienie najpełniejszej wiedzy o właściwościach i potencjale tych drobnoziarnistych skał osadowych.
Czarne łupki, będące źródłem gazu ziemnego powstały w pradawnym morzu w ordowiku i sylurze (485–420 milionów lat temu). Na dnie morza utworzyły się osady ilasto-mułowcowe z domieszką materii organicznej. Z biegiem czasu, osady na skutek przykrycia kolejnymi warstwami i pogrążenia w głąb skorupy ziemskiej zostały przeobrażone w skały łupkowe, zwane popularnie łupkami. Jednym z pierwszych zadań geologów jest określenie warunków, w jakich powstawały łupki oraz zasięgu przestrzennego ich występowania (więcej na ten temat w artykułach Wiek łupków oraz Środowisko powstawania łuków).
Skały łupkowe są mieszaniną wielu składników: minerałów, skamieniałości, materii organicznej oraz występujących pomiędzy nimi przestrzeni porowych. Z punktu widzenia poszukiwań gazu i ropy najważniejsza jest duża zawartość w skale i wysoka jakość materii organicznej, bo to z niej powstały węglowodory. Jednak do właściwego rozpoznania rzeczywistych zasobów i potencjału wydobycia gazu potrzeba również pełnej charakterystyki składu mineralnego skał łupkowych oraz informacji o ich pustych przestrzeniach – porach w skale (więcej na ten temat w artykule Skład mineralogiczny skał łupkowych).
Na podstawie wszystkich zebranych informacji geolodzy są w stanie określić zasoby gazu w Polsce i na świecie oraz wyznaczyć obszary o wysokim potencjale występowania złóż gazu w łupkach (więcej w artykułach Zasoby gazu w łupkach - Polska, Zasoby gazu w łupkach - Europa oraz Zasoby gazu w łupkach - USA).
autor: Hubert Kiersnowski
