Hasła / Terms na literę K

ang. Material Safety Data Sheet (MSDS)

Dokument zawierający dane o istotnych fizykochemicznych właściwościach substancji chemicznej lub produktu, informujący o potencjalnych zagrożeniach związanych z daną substancją. Opracowanie kart charakterystyki jest prawnym obowiązkiem nałożonym na sprzedawców i producentów substancji chemicznych w większości krajów na świecie.

Substancja organiczna (woskowa) rozproszona w skałach, odporna na rozpuszczalniki organiczne. W warunkach wysokiego ciśnienia i temperatury w skałach zachodzą procesy diagenezy i metamorficzne i z kerogenu powstaje ropa naftowa i gaz ziemny. Kerogen bywa nazywany niedojrzałą ropą.

Proces polegający na zmniejszaniu się objętości i miąższości osadu pod wpływem ciśnienia, najczęściej pod naciskiem warstw wyżej położonych.

Decyzja administracyjna, pozwolenie, zezwolenie na wyłączność poszukiwania, rozpoznawania lub wydobywania oznaczonej kopaliny w celu odniesienia określonej korzyści. Jest to decyzja administracyjna wydawana przez Ministerstwo Środowiska, nadająca organowi (firmie) prawo do prowadzenia określonych w koncesji praw. Tryb przyznawania koncesji oraz wysokość i sposób naliczania opłat reguluje ustawa Prawo geologiczne i górnicze.

Wymarła gromada strunowców. Skamieniałości konodontów są zbudowane z fosforanu wapnia. Występują w postaci drobnych tworów szkieletowych w kształcie ząbków.

Analiza zmian zabarwienia konodontów (CAI, ang. Color Alteration Index) jest przydatna w rekonstrukcji procesów diagenetycznych materii organicznej w skałach.

Skała, minerał, substancja ciekła lub gazowa o znaczeniu gospodarczym, nagromadzona w ilości i w warunkach umożliwiających wydobycie przynoszące korzyść gospodarczą. Uzyskiwana jest ze złoża za pomocą procesów górniczych. Kopalina po wydobyciu ze złoża i przetworzeniu staje się surowcem mineralnym.

Kopalina, która jest głównym przedmiotem eksploatacji. Jest to kopalina o wartości ekonomicznej lub użytkowej wyraźnie wyższej od innych kopalin występujących w granicach lub bliskim sąsiedztwie złoża.

Kopalina występująca w zasięgu eksploatacji kopaliny głównej lub w pobliżu jej złoża i będąca również przedmiotem eksploatacji. Może być eksploatowana równolegle z kopaliną główną, ale nie kwalifikuje się do samodzielnej eksploatacji.

Całość kopaliny odłączonej od złoża.

źródło: Ustawa Prawo geologiczne i górnicze

Jedna z metod naukowych pozwalająca na ustalenie wieku geologicznego oraz pozycji skał, zjawisk i procesów geologicznych poprzez porównanie zespołów skamieniałości w różnych profilach geologicznych.

Jedna z podstawowych metod stosowanych w geologii, polegająca na ustalaniu wieku geologicznego i pozycji skał, zjawisk i procesów poprzez porównywanie ich w różnych profilach geologicznych.

Graniczne wartości parametrów złoża, przy których jego eksploatacja jest możliwa technicznie i uzasadniona ekonomicznie.

Profilowanie danej właściwości z głębokością. Przykładem może być profilowanie temperatury, czyli zapis pomierzonej za pomocą sondy temperatury wraz z głębokością.

Zabieg, którego celem jest zwiększenie przepuszczalności skał złożowych w strefie przyodwiertowej w rezultacie częściowego rozpuszczenia calizny skał przez ciecz kwasującą zatłoczoną do złoża oraz powiększenie znajdujących się w skale porów i szczelin.

źródło: Witold Górski "Wykonywanie zabiegów intensyfikacji wydobycia ropy naftowej". Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy. Radom, 2007