Hasła / Terms na literę S

Przedział litologiczny formacji naftowej, mającej w swoim składzie petrograficznym odpowiednią ilość kopalnej substancji organicznej, która w wyniku procesów termokatalitycznych pozwoliła na generowanie i ekspulsję węglowodorów.

Przedział litologiczny formacji naftowej, której skład petrograficzny i cechy strukturalne czynią skałę nieprzepuszczalną dla węglowodorów.

Przedział litologiczny formacji naftowej, której naturalne właściwości: porowatość, szczelinowatość, kawernistość, właściwości sorpcyjne, umożliwiają akumulację węglowodorów.

Podstawowe składniki skał osadowych i spoiwa skał okruchowych, tworzące się w czasie kształtowania się skały lub później.

Górotwór, w tym podziemne wyrobisko górnicze, w którym odpady są unieszkodliwiane przez ich składowanie, z wyjątkiem składowania odpadów w odkrywkowych wyrobiskach górniczych.

źródło: Ustawa Prawo geologiczne i górnicze

Rodzaj płynu stosowanego do szczelinowania hydraulicznego, w którego skład wchodzi głównie woda, z niewielką ilością polimeru naturalnego (np. guar). Użycie slick water powoduje inicjację szczelin, otwarcie mikropęknięć i naturalnych szczelin oraz utworzenie znacznej powierzchni kontaktu odwiertu ze złożem. Ciecz charakteryzuje się bardzo niską lepkością, stąd możliwości transportu podsadzki do szczelin są ograniczone. Płyn slick water stosuje się przede wszystkim do szczelinowania łupków kruchych, o niewielkiej zawartości minerałów ilastych.

źródło: Piotr Kasza, Instytut Nafty i Gazu, Oddział Krosno "Zabiegi hydraulicznego szczelinowania w formacjach łupkowych". Nafta-Gaz, grudzień 2011

Granica warstwy będąca powierzchnią kontaktu z warstwą starszą. W normalnym ułożeniu warstwy, jest jej dolną granicą. W wyniku zaburzeń tektonicznych położenie warstw może ulec zmianie i warstwa starsza może znaleźć się ponad warstwami młodszymi. Powierzchnią spągową w takim układzie będzie górna granica warstwy.

Element przewodu wiertniczego lub rdzeniówki przeznaczony do ich centrycznego utrzymywania w otworze wiertniczym, ewentualnie do zmniejszenia wyboczenia.

Granica warstwy będąca powierzchnią kontaktu z warstwą młodszą. W normalnym ułożeniu warstwy, jest jej górną granicą. W wyniku zaburzeń tektonicznych położenie warstw może ulec zmianie i warstwa starsza może znaleźć się ponad warstwami młodszymi. Powierzchnią stropową w takim układzie będzie dolna granica warstwy.

Proces obniżania, pogłebiania się basenów sedymentacyjnych.

Surowce, podczas spalania których uzyskiwana jest energia cieplna, w zależności od potrzeb przetwarzana na energię elektryczną i mechaniczną. Do surowców energetycznych zalicza się: węgiel kamienny i brunatny, torf, ropę naftową i gaz ziemny.

Wydobyta kopalina wraz z produktami jej przeróbki i obróbki oraz użytecznymi produktami odpadowymi jej przetwarzania. Wyróżnić można surowce mineralne energetyczne (węgiel kamienny, węgiel brunatny, ropa naftowa, gaz ziemny), metaliczne (rudy metali), chemiczne (siarka, sole, fosforyty), ceramiczne (iły, gliny), budowlane (kruszywa, kamienie budowlane i drogowe), i inne.

Obszar w złożu charakteryzujący się najlepszymi parametrami złożowymi.

Środowisko geologiczne/sedymentacyjne, w którym występują charakterystyczne zespoły litofacji, np. system depozycyjny jeziorny, rzeczny, głębokomorski.

ang. hydraulic fracturing

Proces technologiczny stymulacji skały zbiornikowej mający na celu zwiększenie wydajności odwiertu wiertniczego. Polega na sekwencyjnym zatłaczaniu pod wysokim ciśnieniem dużej ilości płynów szczelinujących (zwykle mieszaniny wody z podsadzką i dodatkami chemicznymi). Proces ten pozwala na wytworzenie, utrzymanie lub powiększenie szczelin w skale. Szczelinowanie hydrauliczne ma na celu umożliwienie uwolnienia gazu ze skały lub zwiększenie wydajności odwiertu.