
„Badanie świadomości i zachowań ekologicznych mieszkańców Polski” to realizowany czwarty rok z rzędu (2011-2014) projekt badawczy Ministerstwa Środowiska. Jak podsumowują autorzy tegorocznego badania (wykonanego w październiku 2014 r. przez TNS Polska): „przez te cztery lata wiele zdążyło się zmienić. W wynikach cyklicznych badań nastrojów społecznych i ekonomicznych widać było, jak - w poczuciu Polaków - realia życia systematycznie pogarszały się i jak obecnie ulegają stopniowej poprawie”. Wyniki pokazują również, jaki wpływ na opinie i zachowania może mieć zmiana regulacji prawnych.
W badaniu nie uwzględniono tak szczegółowych kwestii, jak podejście do poszukiwania gazu łupkowego, ale wyniki stanowią cenne źródło informacji o nastawieniu Polaków do spraw środowiska, ich wiedzy na ten temat oraz proekologicznych, codziennych zachowaniach.
W badaniu wyznaczono siedem głównych obszarów tematycznych:
- Największe wyzwania dla Polski a problemy środowiska naturalnego
- Środowisko naturalne i jego ochrona
- Jakość powietrza
- Gospodarowanie odpadami
- Zmiany klimatu
- Wspierające ochronę środowiska działania indywidualne i zachowania konsumenckie
- Wizerunek Ministerstwa Środowiska
W badaniu stwierdzono, że poziom świadomości ekologicznej Polaków wciąż nie jest zadowalający, a odpowiedzi udzielane przez respondentów bywają niekonsekwentne. Z jednej strony jesteśmy przekonani co do indywidualnej odpowiedzialności za stan środowiska naturalnego, ale z drugiej - popularność zachowań konsumenckich wspierających ochronę środowiska jest ograniczona. W podejmowanych przez Polaków działaniach nadal priorytetem pozostaje oszczędność pieniędzy, a rozwiązania ekologiczne kojarzą się z większymi kosztami.
Spośród różnych dziedzin, w których działa państwo, większość Polaków za sprawy obarczone największą ilością problemów uważa kwestie ochrony zdrowia i pracy. Spraw środowiska naturalnego na liście najbardziej „palących” obszarów nie ma.
W obrębie samego środowiska za najistotniejszy problem uważana jest gospodarka odpadami (45% wskazań).Do innych często wymienianych problemów środowiska należą: zanieczyszczenie powietrza (39% wskazań) i wód (35% wskazań) oraz zmiany klimatu. W najmniejszym zakresie Polacy zwracają uwagę na niskie zasoby wody, wzrost poziomu hałasu oraz zanikanie gatunków zwierząt i roślin.
W 2014 roku – w porównaniu do poprzednich badań – Polacy znacząco lepiej oceniają obecny stan środowiska naturalnego, zarówno w całym kraju, jak i w swojej okolicy. Pozytywną ocenę środowisku na poziomie Polski wystawia 63% badanych, podczas gdy w przypadku własnej okolicy analogiczny odsetek wynosi ponad 70%.
Do ochrony środowiska naturalnego, ankietowanych motywuje przede wszystkim dbałość o zdrowie człowieka oraz troska o przyszłe pokolenia – o tych czynnikach wspomina ponad 50% Polaków. Stan środowiska naturalnego zależy przede wszystkim od aktywności każdego z nas. Czynniki instytucjonalne (np. dobre prawo, działania władz itp.) liczą się, natomiast znajdują się na dalszych pozycjach.
Polacy nie odczuwają potrzeby samodzielnego poszukiwania informacji o środowisku naturalnym i jego ochrony. Zadawalają się najczęściej tym, co usłyszą w telewizji – właśnie to medium jest podstawowym źródłem wiedzy o sprawach środowiska naturalnego (76% wskazań). Zdecydowanie najrzadszą formą zdobywania informacji o środowisku są opakowania produktów, książki i własne obserwacje.
W 2014 roku, tak jak w poprzednich latach, większość Polaków (76%) uważa, że ochrona środowiska może mieć pozytywny wpływ na rozwój gospodarczy kraju.
Pojęciami znanymi przez zdecydowaną większość Polaków są: zmiany klimatu (86%) oraz odnawialne źródła energii (81%). Wiekszość z nas (71%) jest w stanie zidentyfikować termin GMO, czyli organizmy modyfikowane genetycznie. Ponad połowa badanych twierdzi, że zna pojęcia: niska emisja (57%), zielona gospodarka (51%) oraz efektywność energetyczna (50%). Mniej popularne są te pojęcia to: termomodernizacja, bioróżnorodność, sieć Natura 2000 oraz CSR.
Więcej informacji: www.mos.gov.pl
6.01.2015 r.
źródło: Ministerstwo Środowiska, TNS Polska
abar