Polska i Litwa rozpoczęły wymianę doświadczeń w dziedzinie poszukiwania i eksploatacji gazu z łupków. W seminarium zorganizowanym przez Państwowy Instytut Geologiczny wzięli udział przedstawiciele administracji rządowej Litwy i Litewskiej Służby Geologicznej.
W dniach 04-06.03.2014 r. w Państwowym Instytucie Geologicznym odbyło się seminarium „Gaz z formacji łupkowych”, którego głównymi adresatami były administracja rządowa Litwy oraz Litewska Służba Geologiczna.
Inicjatywa zorganizowania seminarium, jak to podkreślił w słowie wstępnym Stanisław Cios, kierownik Referatu Globalnych Wyzwań Energetycznych Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP, wyłoniła się w listopadzie 2013 r., w trakcie rozmów prowadzonych na warszawskiej konferencji Shale Gas as a Bridge Energy Carrier – from Fossil Fuels to Green Energy, a za cel postawiono rozpoczęcie wymiany doświadczeń w poszukiwaniu gazu z łupków oraz ich koncesjonowaniu i monitorowaniu ewentualnego wpływu na środowisko.
W imieniu dyrekcji Instytutu uczestników seminarium powitał prof. Grzegorz Pieńkowski, dyrektor ds. współpracy i promocji PIG-PIB. Przy tej okazji profesor zwrócił uwagę na coraz większe znaczenie uruchomienia wydobycia gazu z łupków dla bezpieczeństwa energetycznego obu krajów, zwłaszcza w związku z rozwojem sytuacji politycznej w Europie. Ponadto podkreślił konieczność rozwiewania obaw o szkody ekologiczne, nadal podnoszone pomimo pozytywnych doświadczeń z przeprowadzonych dotychczas prac poszukiwawczych i wykonanych ostatnio w Polsce ponad 60 wierceń.
W pierwszym dniu seminarium w warszawskiej siedzibie PIG-PIB odbyła się sesja referatowa, którą poprowadził Tomasz Nałęcz, kierownik Działu Współpracy Zagranicznej PIB-PIB.
W dwóch pierwszych referatach Rafał Miland, zastępca dyrektora Departamentu Geologii i Koncesji Geologicznych Ministerstwa Środowiska, obszernie omówił polskie doświadczenia w udzielaniu koncesji na poszukiwania gazu z łupków oraz przyjęte i planowane rozwiązania legislacyjne, jak i problemy pozostające wciąż do rozwiązania.
Następnie Małgorzata Woźnicka (PIG-PIB) przedstawiła metodykę i wyniki monitoringu środowiskowego w procesie rozpoznawania i wydobycia gazu łupkowego, a Tomasz Gidziński i Rafał Janica (PIG-PIB) – transgraniczny monitoring wód podziemnych pomiędzy Polską i Litwą. W ostatnim referacie Magdalena Piątkowska (ORLEN Upstream) zaprezentowała przegląd dobrych praktyk w zakresie prowadzenia prac wiertniczych.
Drugi dzień rozpoczęła sesja referatowa w Oddziale Geologii Morza PIG-PIB w Gdańsku. W sesji tej Małgorzata Maria Klawiter-Piwowarska (pełnomocnik marszałka województwa pomorskiego ds. gazu z łupków) omówiła inicjatywy i działania Samorządu Województwa Pomorskiego dotyczące gazu z łupków, a Mirosław Lidzbarski (PIG-PIB) – badania środowiskowe w procesie poszukiwania niekonwencjonalnych złóż węglowodorów na przykładzie wybranego poligonu badawczego.
Andrzej Tyszecki (Biuro Projektowo-Doradcze EKO-KONSULT) przedstawił wyniki studium nad problemami skutków środowiskowo-przestrzennych eksploatacji gazu z łupków w województwie pomorskim i przyległych obszarach morskich, a Anita Starzycka (PIG-PIB) – działania informacyjne Państwowej Służby Geologicznej w zakresie poszukiwań węglowodorów z formacji łupkowych.
Organizatorzy zadbali też o miły przerywnik, jakim stała się projekcja litewskiej wersji animacji prezentującej życie w morzach i oceanach w ordowiku i sylurze oraz mechanizm powstawania gazu i ropy w osadach. Dwoma ostatnimi punktami sesji były: referat Damiana Muchy (Fundacja Rozwiązań Ekoenergetycznych) o założeniach i wynikach realizacji internetowego serwisu informacyjnego „Razem o Łupkach” i Piotra Stankiewicza (UMK w Toruniu) o modelu zarządzania komunikacją społeczną we współpracy z Państwową Służbą Geologiczną.
W programie nie zabrakło także sesji terenowej. W jej trakcie uczestnicy mogli zapoznać się z wynikami prac prowadzonych przez Lane Energy Poland na wiertni Sławoszyno LEP-1. Ze Sławoszyna uczestnicy seminarium udali się na zamek w Krokowej, gdzie wójt gminy Henryk Doering zapoznał gości z szerokim wachlarzem działań podejmowanych przez władze samorządowe w celu zapewnienia dobrej współpracy inwestorów i lokalnej społeczności i tym samym społecznej akceptacji dalszych prac poszukiwawczych. Ostatnim punktem sesji terenowej była wizyta w Kopalni Ropy Naftowej i Gazu Ziemnego w Żarnowcu (PGNiG), a po powrocie do Gdańska – dalszy ciąg dyskusji i wymiany wrażeń.
W seminarium wzięło udział ponad 40 osób. Ze strony litewskiej gościliśmy przede wszystkim silne reprezentacje Departamentu Postępu Gospodarczego Biura Rządu Litwy, Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Ministerstwa Energii i Ministerstwa Środowiska oraz Litewskiej Służby Geologicznej z Jonasem Satkunasem na czele, po raz pierwszy goszczącym w naszym kraju po nominacji na dyrektora służby. Skład delegacji litewskiej wzmocnili także Saulius Labutis, radca Ambasady Litwy w Warszawie (wraz z tłumaczem), przedstawiciele Stowarzyszenia Przedsiębiorstw Geologicznych i dziennikarka Rūta Levickaitė.
Stronę polską reprezentowali przedstawiciele Ministerstwa Spraw Zagranicznych i Ministerstwa Środowiska, działacze administracji szczebla wojewódzkiego i samorządowcy oraz przedstawiciele firm zaangażowanych w poszukiwanie węglowodorów niekonwencjonalnych i liczna grupa pracowników PIG-PIB.
Z satysfakcją można pokusić się o stwierdzenie, że seminarium zostało bardzo wysoko ocenione prze litewskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Litewską Służbę Geologiczną oraz pozostałych przedstawicieli zarówno litewskiej, jak i polskiej administracji rządowej i samorządowej. Uczestnicy chwalili sam pomysł zorganizowania takich warsztatów dla administracji państwowej i służb geologicznych, jak również przygotowany program oraz organizację seminarium, nie wspominając już o atmosferze, bardzo sprzyjającej wymianie doświadczeń i konsultacjom. Odnotowujemy już prośby, aby nie poprzestawać jedynie na tym seminarium i zorganizować cykl podobnych spotkań, włącznie ze spotkaniami samorządowców litewskich z władzami i mieszkańcami gmin, takich jak Krokowa.
Prezentacje przedstawione na sympozjum polsko-litewskim zostały zamieszczone na stronie www.pgi.gov.pl/prezentacje-litwa.html
Animację pt. "Od morza do złoża. Jak powstał gaz łupkowy" w języku litewskim mozna pobrać tutaj.
Dodano: 9.04.2014 r.
Tekst: Tomasz Nałęcz i Wojciech Brochwicz-Lewiński
Zdjęcia: Zofia Galas, Katarzyna Dybkowska, Anita Starzycka
